Moduł szkoleniowy

Witaj w module treningowy zatytułowanym “Jak Twoje lekcje mogą stać się jeszcze bardziej atrakcyjne dzięki wykorzystaniu narzędzi cyfrowych”. Dokument jest jednym z produktów projektu MASS. 

Ten moduł szkoleniowy został zaprojektowany tak, by wspierać nauczycieli w wykorzystaniu narzędzi cyforwych w edukacji matematyczno- przyrodniczej. Pomaga w praktyczny sposób zapoznać się z różnymi ich rodzajami (np. geomediami, jak teledetekcja satelitarna, GIS czy aplikacje mapowe, „poważnymi grami”, mediami społecznościowymi oraz aplikacjami na smartfony i tablety) Jest przejrzysty, dzięki czemu nauczyciele mogą samodzielnie zapoznawać się z materiałami, by odkryć, które z części mogą stanowić zamiennik dla tradycyjnych sposobów nauczania wykorzystywanych w różnych fazach lekcji.

Ten moduł szkoleniowy powinien być również pomocny w przypadku, gdy Ty bądź inny z nauczycieli lub trenerów będzie chciał opracować kurs szkoleniowy dla innych osób związanych z edukacją w Twoim kraju. Z tego powodu, treść tego dokumentu została ułożona w szczególny sposób, a także dołączyliśmy ramowy program przykładowego szkolenia. Ponadto, w szkoleniu poruszamy uniwersalny temat rozwoju miast i związanego z tym procesem wpływu człowieka na środowisko, dlatego wszystkie materiały mogą być łatwo dostosowane do przykładu z Twojego kraju. W tym przypadku, szkolenie bazuje na przykładzie Aten.

Serdecznie zachęcamy do skorzystania z modułu podczas Twoich lekcji!

Śledź nas na Facebooku i dziel się swoimi doświedczeniami z nauczycielami z całej Europy.

 

Dziękujemy i powodzenia!

Partnerzy projektu MASS

 


Garść wskazówek

Odkrywaj wszechświat z Google Earth – zestawienie najciekawszych treści:

  • Księżyc - Zobacz modele 3D statków kosmicznych i oglądaj z bliska 360-stopniowe panoramy z poprzednich misji.
  • Budynki 3D - Oglądaj miasta, budynki, pomniki, fontanny, mosty, wieże, muzea i inne obiekty w wersji 3D.
  • Mars - Wyświetlaj zdjęcia pochodzące z agencji NASA, odbywaj wycieczki, oglądaj modele 3D łazików i 360-stopniowe panoramy.
  • Niebo - Przyglądaj się z bliska odległym galaktykom, oglądaj gwiazdozbiory i dowiedz się więcej o astronomii od ekspertów.
  • Ocean - Zanurkuj pod powierzchnię i odkryj zaginione wraki statków, wyszukaj miejsca do surfowania oraz uzyskaj informacje o najnowszych odkryciach naukowych.
  • Zdjęcia historyczne - Cofnij się w czasie dzięki zdjęciom historycznym. Porównaj dawne krajobrazy ze współczesnymi.

Wykorzystaj Google Maps lub Apple Maps do zaplanowania wycieczki szkolnej:

  • Sprawdź aktualną pozycję i zaznacz punkt startowy;
  • Wyszukaj interesujące miejsca, które chciałbyś odwiedzieć. Użyj Google Street View, by zobaczyć jak to miejsce wygląda w rzeczywistości;
  • Wybierz punkt docelowy;
  • Oceń odległość i czas trwania;
  • Sprawdź czy nie ma korków ulicznych na Twojej trasie;
  • Czy możesz do tego miejsca dojechać rowerem bądź korzystając ze środków transportu (np. autobusu) – Skorzystaj z opcji Transport publiczny i Trasy rowerowe;
  • Udostępnij utworzoną mapę kolegom z klasy.

Dobre praktyki

collage

W tym rozdziale znajdziesz mnóstwo przykładów platform społecznościowych, które naszym zdaniem mogą być kwalifikowane jako dobre praktyki w zachęcaniu uczniów do nauki przedmiotów matematyczno- przyrodniczych. Podzielone zostały na kategorie, które ułatwią zrozumienie ich głównego celu. Wszystkie platformy społeczenościowe mogą być wykorzystywane w ramach różnych przedmiotów. Oprócz opisu każdego z narzędzi, znajdziesz również wskazówki, które ułatwią Ci jego zastosowanie podczas lekcji. Ikonki obok wskazówek podpowiedzą Ci z jakim przedmiotem najlepiej powiązać dane zastosowanie narzędzia.

Dodatkowe inspiracje

Cyfrowe narzędzia są nowoczesnymi, multimedialnymi technologiami, które z sukcesami wspierają szkolną edukację matematyczno – przyrodoniczą. Ich wykorzystanie nie jest ograniczone do żadnego przedmiotu, więc mogą być wykorzystywane podczas zajęć geografii, biologii, chemii, matematyki czy fizyki.

W przewodniku możesz znaleźć wiele przykładów wykorzystania z narzędzi cyfrowych w trakcie różnych zajęć. Poniżej znajdziesz ich listę i kilka dodatkowych przykładów, które mogą Cię zainspirować.

Jeśli masz własne pomysły jak włączyć narzędzia cyfrowe w swoje zajęcia, podziel się nimi znami,       This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. lub zamieszczając post w grupie MASS na Facebooku.

Geografia

Biologia

Chemia

Fizyka

Matematyka

Dowiedz się więcej

Tips & Tricks

  • Upewnij się, że nie będziecie gromadzić zbyt dużych ilości danych (maksymalnie 8 – 16 mb).
  • Upewnij się, że pliki mają porównywalny format i są obsługiwane przez wszystkie rodzaje urządzeń (Android, iOS i inne).
  • Dawaj uczniom precyzyjne instrukcje, by uniknąć zbaczania z tematu.
  • Nawiązuj współpracę z innymi nauczycielami w zakresie wykorzystywania narzędzi cyfrowych i materiałów (aplikacje, urządzenia i oprogramowanie.
  • Bierz udział w warsztatach dla nauczycieli i samodzielnie się doszkalaj odwiedzając instytucje publiczne (biblioteki, muzea) oraz śledząc literaturę naukową, książki pedagogiczne i Internet.

Dowiedz się więcej

Dobre praktyki

W tym rozdziale zamieściliśmy listę sprawdzonych aplikacji, które mogą wzbogacić Twoją lekcję. Wszystkie zaprezentowane aplikacje dostępne są, co najmniej w języku angielsku, dzięki czemu Twoi uczniowie będą mogli rozwijać swoje umiejętności językowe. Wszystkie aplikacje mogą zostać pobrane ze sklepów App Store (iOS/Apple), Google Play (Android) bądź Windows Store (Windows).

Food Web

FoodwebPrzedmiot: Biology 

Czas trwania: 20-45 minut

Opis i cel: Aplikacja pozwala zapoznać się z łańcuchem pokarmowym unikatowych roślin i zwierzęt występującymi we Wschodniej Australii. Celem gry jest utworzenie pełnego zestawu poszczególnych gatunków, wchodzących w skład łańcucha pokarmowego i reprezentujących producentów, roślinożerców i mięsożerców w ekosystemie. Dzięki wzbogaceniu aplikacji o zdjęcia i informacje żywieniowe, możesz dowiedzieć się więcej o tych gatunkach.

Kiedy sieć pokarmowa jest gotowa, możesz także dodać jeden z nabardziej szkodliwych i inwazyjnych gatunków w Australii – ropucha aga, by zobaczyć jak oddziałuje on na gatunki rodzime.
Wskazówki i instrukcje pomogą Ci połączyć poszczególne sieci pokarmowe oraz dowiedzieć się więcej o organizmach i ich relacjach w ekosystemie.

pobierz tu: https://itunes.apple.com/nl/app/food-web/id565839214?mt=8

Odniesienie do programu nauczania: Poprzez tę grę uczniowie mogą lepiej zrozumieć relacje i procesy zachodzące w ekosystemach.

Jak zacząć?: Aplikacja jest bezpłatna. W tej chwili jest dostępna wyłącznie na urządzenia Apple (iOS). Zaawansowane poziomy są stosunkowotrudne. Poświęć trochę czasu na uważne przeczytanie instrukcji przed rozpoczęciem gry.

zastosowanie podczas lekcji: Pozwól uczniom zagrać w grę w fazie wprowadzającej lekcji o ekosystemach. Dzięki temu będą lepiej przygotowani i bardziej zmotywowani do wspólnej dyskusji np. „Jakie typy organizmów składają się na pierwszy poziom troficzny łańcucha ?”, „Czym jest ekosystem?” oraz „Co dzieje się w łańcuchu pokarmowym pomiędzy producentami a zwierzętami roślinożernymi?”

iCell App

IcellPrzedmiott: Biology 

Czas trwania: 15-35 minut

Opis i cel: Aplikacja pozwala zobaczyć trójwymiarowy (3D) obraz komórki. Dzięki wykorzystaniu dynamicznego i realistycznego modelu, możesz dokładnie przeanalizować poszczególne struktury komórkowe. Aplikacja obejmuje trzy rodzaje komórek: zwierzęcą, roślinną i bakteryjną. Masz również możliwość wyboru spośród trzech poziomów trudności informacji: podstawowy, średniozaawansowany i zaawansowany. Aplikacja jest łatwa w nawigacji i umożliwia porównanie poszczególnych struktur pomiędzy różnymi rodzajami komórek.

pobierz tu: https://itunes.apple.com/de/app/hudsonalpha-icell/id364882015?mt=8 lub https://play.google.com/store/apps/details?id=org.hudsonalpha.icell

Odniesienie do programu nauczania: Komórka biologiczna

Jak zacząć?: Aplikacja można pobrać bezpłatnie na tablet lub telefon.
W module 3D możesz łatwo obracać widok i zaznaczać poszczególne części komórki używając palca dłoni. Po kliknięciu na daną organellę pojawia się jej nazwa wraz z opisem funkcji, jakie pełni w komórce.

zastosowanie podczas lekcji:

1. Zrób uczniom krótkie wprowadzenie do organelli komórkowych i słownictwa pojawiającego się w aplikacji.
2. Poproś uczniów o porównanie ilustracji przedstawiających komórkę roślinną i zwierzęcą (dodatkowo możesz też pokazać komórkę bakterii)
3. Uczniowie mogą wykorzystać model 3D do przepytania siebie nawzajem z wiedzy o komórkach.

Map of Life

Map of lifePrzedmiot: Geography Biology 

Czas trwania: Minimum 15 minut, potrzebny czas zależy od założonych celów.

Opis i cel: Aplikacja to prosty przewodnik terenowy po tysiącach gatunków z całego świata. Możesz go zabrać ze sobą, gdzie tylko chcesz. Dzięki stale rozwijanej bazie danych możesz na bieżąco rejestrować spotkane gatunki i udostępniać informacje potencjalnie ważne w badaniach naukowców. Aplikacja jest na razie dostępna w sześciu wersjach językowach.

pobierz tutaj: https://play.google.com/store/apps/details?id=org.mol.android lub https://itunes.apple.com/us/app/map-of-life/id983715827?ls=1&mt=8

Nawiązanie do programu nauczania: Aplikacja pozwala identyfikować zwierzęta i rośliny, aby dowiedzieć się więcej o gatunkach zamieszkujących nasze środowisko.

Jak zacząć?: Menu oferuje różne opcje:

  • “What’s around me" - opcja nawiązuje do geolokazliacji użytkownika i pokazuje gatunki znajdujące się na danym obszarze.
  • “Search the map" - funkcja umożliwi Ci wprowadzenie nazwy miejsca bądź kliknięcia na mapie, by wyświetlić gatunki występujące na obszarze, który Cię interesuje.
  • “Search for species" - funkcja umożliwia wyszukiwanie gatunków według nazw zwyczajowych bądź systematycznych.
  • “My records” - funkcja umożliwia dodawanie własnych obserwacji (po utworzeniu darmowego konta).

Informacja o każdym z gatunków obejmuje opis (pobierany z Wikipedii), mapę geograficznego rozprzestrzenienia i mnóstwo zdjęć oraz dodatkowo informacje o zaklasyfikowaniu na Czerwoną Listę IUCN.

Zastosowanie podczas lekcji:

Twoi uczniowie mogą korzystać z aplikacji podczas zajęć terenowych lub wycieczki do lasu, by zidentyfikować i lepiej poznać gatunki roślin i zwierząt, które ich otaczają.
Poproś swoich uczniów o wykonanie zdjęć określonej liczby gatunków. Powinni zapisać wyniki swojej obserwacji i spróbować zidentyfikować te ogranizmy przy pomocy aplikacji.

Classify IT

Classify ITPrzedmiot: Biology 

Czas trwania: 20-45 minut.

Opis i cel: Aplikacja jest grą przyrodniczą, w której uczniowie muszą uporządkować i pogrupować żywe organizmy w oparciu o udostępnione charakterystyki jak np. zwyczaj budowania gniazda lub w odniesieniu do oceny różnych stopni taksonomicznych (np. klasa ssaki bądź przyporządkowanie do mięsożerców). Uczniowie mogą poprzez zabawę uczyć się o klasyfikacji gatunków. Użytkownicy aplikacji muszę najpierw wybrać poziom, a następnie dopasowywać organizmy do danej kategorii. Jeśli uzyskają 100% skuteczności na wybranym poziomie, otrzymają kartę z informacjami i ciekawostkami o organizmie. Trzy poziomy trudności sprawiają, że każdy uczeń może wybrać właściwą dla siebie opcję. Wskazówki odnośnie klasyfikacji do kategorii są szczególnie pomocne dla uczniów osiągających słabsze wyniki w nauce.

pobierz tutaj: https://itunes.apple.com/de/app/classify-it!/id911484593?mt=8 lub https://play.google.com/store/apps/details?id=com.aaas.classifyit&hl=de

Nawiązanie do programu nauczania: Możesz skorzystać z tej aplikacji, kiedy wprowadzasz uczniów do ogólnych pojęć biologicznych. Aplikacja doskonale wpasowuje się w tematykę klasyfikacji żywych organizmów w zależności od znanych charakterystyk i podobieństw.

Jak zacząć?: W początkowej fazie może pomóc Ci krótka instrukcja dostępna w menu. Kiedy po raz pierwszy uruchamiasz aplikację, wyświetlania jest wybrana kategoria i kilka przykładów organizmów do przyporządkowania. Na przykład, mogą to być „Organizmy żywe, które są ssakami”, a Twoim zadaniem jest kliknięcie na wszystkie organizmy, które są ssakami. Możesz także otrzymać wskazówkę. Potrzebujesz przynajmniej 80% poprawnych odpowiedzi, by zaliczyć poziom. Jeśli udzielisz 100% poprawnych odpowiedzi, otrzymasz kartę z ciekawymi informacjami o Twojej postaci.

Zastosowanie podczas lekcji:

1. Po krótkim zapoznaniu z aplikacją i zagraniem w grę, wspólnie z uczniami zastanówcie się, czemu naukowa klasyfikacja jest tak ważna i jak jest stosowana. Zacznij od zapytania uczniów, według jakich kryteriów przyporządkowywali określone organizmy.
2. Następnie możesz wprowadzić uczniów do taksonomii i wytłumaczyć, że taksonomiczna klasfikacja zwierząt i innych żywych organizmów przebiega od kategorii ogólnych do bardziej szczegółowych: Królestwo, Typ, Gromada, Rząd, Rodzina, Rodzaj, Gatunek.

GoREACT

GoReactPrzedmiot: Chemistry

Czas trwania: 20-40 minut.

Opis i cel: Na aplikację składa się wirtualne laboratorium chemiczne, w którym możesz łączyć ze sobą różne elementy z układu okresowego pierwiastków. Reakcję możesz przeprowadzić klikając na różne pierwiastki i przesuwając je do właściwego pola, gdzie utworzą nowe substancje. Po utworzeniu nowej substancji, pojawi się jej zdjęcie wraz z krótkim jej opisem i potencjalnym wykorzystaniem.

Aplikację możesz pobrać tu: https://itunes.apple.com/us/app/goreact/id649585694?mt=8 lub https://play.google.com/store/apps/details?id=com.goReact

Odniesienie do programu nauczania: Aplikacja może być pomocna przy wprowadzeniu do okresowego układu  pierwiastków. Ponadto, może być wykorzystywana przy realizacji tematów dotyczących wiązań chemicznych (szczególnie jonowych i kowalencyjnych).

Jak zacząć?: Dotknij symbolu pierwiastka, by uzyskać więcej informacji o jego nazwie, ważnych właściwościach i zastosowaniu. Poprzez kliknięcie ikonki menu, możesz przełączyć widok pomiędzy standardowym („Standard View”), a atomowym („Atomic View”), który prezentuje masę atomową każdego z pierwiastków.
Jeśli klikniesz na pierwiastek dwukrotnie, zostanie automatycznie przeniesiony do pola reakcji w dole strony, gdzie poszczególne elementy mogą utworzyć prawie 300 związków chemicznych. W większości przypadków, po umieszczeniu pierwiastka w polu reakcji, aplikacja umożliwi Ci wybór jednego ze związków i następnie wytłumaczy jego zastosowanie wraz ze zdjęciem i filmem video.
Uczniowie mogą dowiedzieć się, jak powstał układu okresowego pierwiastków, klikając ‘Help + Information’ w menu i następnie klikając w ikonki.

Zastosowanie podczas lekcji:

  1. 1. Podczas lekcji dotyczącej “Okresowego Układu Pierwiastków” uczniowie korzystają z aplikacji w fazie realizacyjnej, by zapoznać się z poszczególnymi elementami I zrozumieć zasady, według których atomy tych pierwiastków reagują z innymi, tworząc związki chemiczne.
    2. Wykorzystanie aplikacji pozwala zmodyfikować część zadań w tradycyjnych kartach pracy. Na przykład zadaniem uczniów może być uzupełnienie tabeli, gdzie w pierwszej kolumnie wypisano część dobrze znanych pierwiastków, a uczniowie muszą dopisać związki, które zawierają te pierwiastki. W pustej kolumnie mogą zapisać dodane przez nich pierwiastki i związki wynikowe. Ponadto, zapisują w tabeli cechy charakterystyczne i zastosowania poszczególnych związków.

iQuake Lite

IQuakePrzedmiot: Geography Physics

Czas trwania: 15-45 minut. 

Opis i cel: Aplikacja pozwala obserwować trzęsienia ziemi na całym świecie. Dzięki wykorzystaniu map ciepła, pokazuje najnowsze trzęsienia ziemi. Na bieżąco aktualizowane są graficzne informacje o tym gdzie i kiedy się coś wydarzyło, a także jaka była skala zjawiska. Mapa w przyjaznej użytkownikowi formie pokazuje podgląd ruchów tektonicznych.

Aplikację możesz pobrać tu: itunes.apple.com/us/app/iquakelite/id364895287?mt=8

Odniesienie do programu nauczania: Aplikacja może być wykorzystywana przy realizacji tematów dotyczących trzęsień ziemi.

Jak zacząć?: Pobierz bezpłatną aplikację na swojego smartfona bądź tablet. W tym momencie aplikacja jest dostępna wyłącznie na iOS. Tabela z trzęsieniami ziemi pokazuje najnowsze wydarzenia wraz z kolorowymi symbolami pokazującymi ich siłę. Klikając na wybraną linijkę, zostaniesz przeniesiony do mapy, gdzie wyświetlane odpowiadające opisowi trzęsienie. Wyświetlane są również aktualności dostarczane przez USGS o danym trzęsieniu ziemi.

Jak włączyć tą aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów przyrodniczych?: Pozwól swoim uczniom utworzyć “profile” dedykowane najnowszym trzęsieniom ziemi, zawierające ich charakterystykę: czas, lokalizację i siłę. Na podstawie informacji zawartych w „tectonic plate overlay”, powinni samodzielnie sformułować wnioski dotyczące przyczyn trzęsień ziemi.

 

NASA’s Earth Now

NasaPrzedmiot: Geography Physics Chemistry

Czas trwania: 15-35 minut.

Opis i cel: “Earth Now” jest bezpłatną aplikacją udostępnianą przez NASA. Jest to wizualizacja danych o klimacie na świecie, pozyskiwanych przez satelity Earth Science. Dane są na bieżąco aktualizowane. Zbiory danych są prezentowane w barwach nierzeczywistych.
W aplikacji możesz znaleźć następujące warstwy tematyczne:

-        Temperatura powietrza

-        Dwutlenek węgla

-        Tlenek węgla

-        Pole grawitacyjne

-        Ozon

-        Poziom morza

-        Zasolenie morza

-        Visible Earth

-        Para wodna

Dane są udostępniane dla różnych interwałów, np. temperatura powietrza obejmuje codzienne pomiary, z kolei wartości dla dwutlenku węgla są aktualizowane raz w miesiącu. Główny widok prezentuje trójwymiarowy model Ziemi, który może być obracany i przybliżany/oddalany za pomocą palca. Pokazywane są również satelity aktywne na orbicie Ziemi.

Po kliknięciu na nazwę satelity, wyświetlana jest o nim krótka informacja. Z menu możesz wybrać wskaźniki. Dla każdego z parametrów dostępne są następujące elementy:

  • Wizualizacja i rozmieszczenie w skali globalnej;
  • Kolorowa legenda wskazująca intensywność danego parametru środowiska;
  • Interaktywą animację pokazującą te wartości w danym okresie czasu (dla każdego wskaźnika w innym)..

Aplikację możesz pobrać tu: https://itunes.apple.com/de/app/earth-now/id494633346?mt=8 lub play.google.com/store/apps/details?id=gov.nasa.jpl.earthnow.activity

Odenisienie do programu nauczania: Aplikacja może być wykorzystywana w trakcie lekcji dotyczących klimatu, pogody i atmosfery.

Jak zacząć?: 

  • Kiedy pobieranie zostanie zakończone, otwórz aplikację.
  • Możesz przesuwać widok, nawigując palcami.
  • Wyświetalne są aktywne satelity na orbicie ziemskiej. Klikając przycisk “Where are they now” możesz zobaczyć ich aktualną pozycję. Po kliknięciu na nazwę satelity, pojawi się o nim krótka informacja.
  • Po kliknięciu w “Vital signs” będziesz mógł wybrać odpowiednie dane spośród wszystkich parametrów badanych przez satelity: temperatura powietrza, dwutlenek węgla, węgiel organiczny, ozon, para wodna, grawitacja, poziom mórz.
  • Wybierz interesujący Cię parametr, a dane zostaną wyświetlone na trójwymiarowym modelu Ziemi (ładowanie danych może potrwać kilka sekund w zależności od łącza internetowego).
  • Poniżej kolorowej mapy znajdziesz legendę z analogicznymi kolorami.
  • Klikając przycisk “Details”, uzyskasz dodatkowe informacje o każdym z zasobów i będziesz mógł zobaczyć animację przedstawiającą wartości danego parametru w określonym przedziale czasowym.

zastosowanie podczas lekcji: 

1. Połącz doświadczenia uczniów z wykorzystania aplikacji ze zdobytymi w trakcie realizacji innych zadań. Uczniowie mogą na przykład zastanowić się nad różnicami w wartościach ozonu nad Antarktydą, Kanadą i Australią lub spróbować zidentyfikować obszary z aktualnie wysokimi stężeniami dwutlenku lub tlenku węgla. Następnie mogą porównać wyniki i omówić je
w grupach.
2. Podczas grupowych dyskusji podkreśl korzyści, jakie możemy czerpać z danych o aktualnych wartościach parametrów, dostarczanych przez satelity obserwacyjne.

Wskazówki i porady: Aktualizacja danych może zająć kilka minut (w zależności od szybkości łącza internetowego).
Dane z aplikacji nie są szczegółowe, więc mogą być wykorzystywane raczej w kontekście ogólnego podsumowania w skali globalnej.

Skeptical Science

Przedmiot: Geography

Czas trwania: Minimum 25 minut, potrzebny czas zależy od założonego celu.

Opis i cel: Aplikacja nawiązuje do tematu globalnego ocieplenia i prezentuje argumenty ludzi za tym, że zmiany klimatu nie są wynikiem działań człowieka. Do każdego z argumentów dołączona jest sekcja „Co mówi nauka”, w której przedstawiono zwięzłe i naukowe poparcie bądź zastrzeżenie danego stwierdzenia. Aplikacja prezentuje rzetelne dane naukowe wraz z wykresami i linkami. Celem aplikacji jest promowanie lepszego zrozumienia nauki o klimacie, a także krytycznego przeanalizowania argumentów przemawiających za tym, że globalne ocieplenie to mit oraz zweryfikowania podstaw naukowych tego stwierdzenia. 

Aplikację możesz pobrać tu: https://itunes.apple.com/de/app/skeptical-science/id353938484?mt=8 lub https://play.google.com/store/apps/details?id=com.shinetech.skepticalscience

Odniesienie do programu nauczania: Dzięki aplikacji uczniowie mogą lepiej poznać współczesne problemy, jak zmiany klimatu.

Jak zacząć?: Pobierz aplikację i otwórz ją. Pojawią się wówczas cztery sekcje, które dzielą argumenty przeciwko globalnemu ociepleniu na 4 kategorie: To się nie dzieje, To nie my, To nie jest złe, To jest zbyt trudne. Kiedy wybierzesz jedną z kategorii, pojawi się rozwijalne menu z listą argumentów nawiązujących do jej tematyki. Każdy argument określony jest jako „Argumenty Sceptyków” i składa się z indywidualnych stwierdzeń oraz argumentów, które przeciwstawiają się głosom, że globalne ocieplenie występuje w rzeczywistości i w dużym stopniu jest spowodowane przez działalność człowieka. Klikając na argument, pojawia się więcej szczegółowych informacji, argumenty za i przeciw oraz dyskusja merytoryczna. Na dole ekranu znajduje się pięć przycisków: „Browse” (przeniosi do głównego widoku z czterema kategoriami), „Top10” (linkowanie do 10 najczęściej powtarzanych argumentów), „Reported” (pokazuje listę argumentów zaraportowanych przez Ciebie), „News” (linkowanie do najświeższych informacji dodanych w aplikacji), „About” (szczegółowie informacje o aplikacji, deweloperze i autorze).

Jak włączyć tą aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów przyrodniczych?: Niech uczniowie przeanalizują różne argumenty, które znalazły się w aplikacji (mogą pracować w parach). Dzięki informacjom naukowym uczniowie mogą zapoznać się z tymi argumentami i przygotować krótką prezentację, podczas której będą mogli przeprowadzić naukową dyskusję odnośnie tych stwierdzeń.

PDF Maps

PDF mapsPrzedmiot: Geography Biology

Czas trwania: Czas potrzebny, zależy od założonych celów.

Opis i cel: PDF Maps nie jest wyłącznie aplikacją służącą do przeglądania map (w formie PDF, GeoPDF czy GeoTIFF), ale także pozwala na interakcję z takimi mapami. Możesz rejestrować ścieżki GPS, dodawać znaczniki, wyszukiwać miejsca, a także sprawdzić swoją pozycję. Jeżeli raz pobierzesz daną mapę (wraz z aplikacją możesz pobierać mnóstwo map dostępnych np. W PDF Map Store) na swój tablet bądź smartfon, otrzymujesz do niej dostęp nawet kiedy jesteś offline.

Aplikację możesz pobrać tu: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.Avenza lub https://itunes.apple.com/de/app/avenza-pdf-maps/id388424049?mt=8 

Odniesienie do programu nauczania: Aplikacja wspiera wymagania programu nauczania geografii, gdzie uczniowie powinni rozwijać umiejętności w zakresie pracy z mapami, jak interpretacja, rejestrowanie danych i zarządzanie informacjami przestrzennymi. Rozwija także praktyczne umiejętności dotyczące użytkowania map.

Jak zacząć?: Nowe mapy (np. z innych urządzeń czy Dropboxa) możesz dodawać za pomocą przycisku “Import Map”. Jeżeli chcesz dodać mapę z PDF Maps Store, kliknij na symbol karty płatniczej. W sklepie znajdują się różne mapy tematyczne z całego świata, jak transport, turystyka, itd. Wiele z tych map jest dostępnych za darmo, za część trzeba zapłacić. Możes łatwo poruszać się pomiędzy wybranymi mapami, dzięki stosowaniu standardowych gestów. Przycisk nawigacji, znajdujący się powyżej wybranych map, umożliwia wykorzystanie różnych opcji i narzędzi:

1. Kliknij na przycisk GPS, by zlokalizować swoją aktualną pozycję na mapie. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy przebywasz w zasięgu danej mapy.
2. Dodaj znacznik: Możesz dodać znacznik w dowolnym miejscu na mapie po prostu klikając na nie.
3. Edycja atrybutów znaczników: Masz możliwości dodawać/ edytować atrybuty każdego znacznika, np. dodawanie notatek, wypełnianie pól, wpisywanie wartości, itd.
4. Po kliknięciu w przycisk “Map Tools” pojawiają się dodatkowe funkcje:

  • Find by Coordinates: wyświetla współrzędne punktu na mapie;
  • Find places: Po wpisaniu adresu lub słowa kluczowego wyszukuje punkty zainteresowania na mapie. Możesz zapisać wyszukane miejsca, dodając znacznik lub też go ukryć.
  • Plot Photos: Załaduj geotagowane zdjęcia i umieść znacznik w odpowiednim miejscu na mapie.
  • Record GPS Tracks: Wciśnij przycisk “Record GPS Tracks” i następnie ikonkę “Play”, by rozpocząć rejestrację. Od tej chwili, Twój ruch będzie rejestrowany, kiedy aplikacja jest otwarta, nawet kiedy pracuje “w tle”. W dowolnym momencie możesz zatrzymać rejestrację i automatyczne zapisać trasę, klikając na przycisk ‘Done’.
  • Measure Distance or Area: Użyj przycisku ‘Measure Distance’ lub ‘Measure Area’.
  • Open View in Google Maps: Wykorzystaj narzędzi “Open in Maps”, by zobaczyć widok aktualnego zasięgu mapy w aplikacji mapowej. Możesz także zobaczyć lokalizację swojego znacznika na podstawie jego współrzędnych.

Jak włączyć tą aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów przyrodniczych?: 

1. Twoi uczniowie mogą korzystać z aplikacji podczas wycieczki terenowej lub zwiedzania miasta, by wyszukać i śledzić trasy, a także zbierać własne dane.
2. Dzięki tej aplikacji, możesz zaprojektować ścieżkę edukacyjną poprzez stworzenie mapy trasy zawierającej znaczniki z informacjami i zadaniami dla Twoich uczniów.

Wundermap/Weather underground

WundermapPrzedmiot: Geography Physics 

Czas trwania: 15-40 minut.

Opis i cel: Wundermap Weather Underground jest zaawansowaną aplikacją pogodową. Dostarcza ona aktualnej informacji o temperaturze, opadach, prędkości i kierunku wiatru, indeksie UV, jakości powietrza (ozon, drobny pył, pyłki kwiatowe), wschodach i zachodach Słońca, fazach Księżyca i katarze siennym.
Informacje zostały pogrupowane w sekcje tematyczne jak pogoda, zdrowie, itd. Aplikacja dostarcza również informacji o pogodzie na kolejne 10 dni. Użytkownicy mogą także śledzić informacje o temperaturze powietrza, opadach i warunkach wietrznych na każdą godzinę w ciągu dnia. Aplikacja posiada klarowną strukturę i kolorystykę. Jeśli zamkniesz aplikację, na ekranie będzie wyświetlał się mały znaczek z temperaturą. Inne informacje, jak indeks UV czy jakość powietrza są krótko opisywane. W głównym menu użytkownicy mogą swobodnie przechodzić pomiędzy poszczególnymi sekcjami. W aplikacji umieszczono linki do stron internetowych o zmianach klimatu, pogody w przeszłości, zdjęć, filmów, map, radarów, newsów, blogów, itd.

Aplikację możesz pobrać tu: www.wunderground.com/download/index.asp
Odniesienie do programu nauczania: Aplikacja może być wykorzystywana w trakcie realizacji temtów związanych z pogodą, klimatem i atmosferą.

Jak zacząć?: Menu oferuje różne warstwy tematyczne związane z pogodą, np. aktualnie panujące warunki, ostrzeżenia pogodowe, animowane zobrazowania radarowe i satelitarne, zdjęcia “na żywo”, trasy huraganów, itd.

Jak włączyć tą aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów przyrodniczych?: Uczniowie mogą sprawdzać warunki pogodowe lub rekonstruować pogodę w ciągu dnia i porównywać swoje obserwacje z danymi. W lecie, bardziej interesujący może być indeks UV bądź stężenie ozonu. Porównaj dane prezentowane w aplikacji wraz z własnymi obserwacjami (zobacz przykład na tej stronie) i sprawdź czy są podobne.

Daj uczniom jasne instrukcje, jak korzystać z aplikacji, ponieważ mogą poczuć się zagubieni wśród tak wielu możliwości. Powinieneś skorzystać także z dodatkowych informacji, ponieważ nie wszystkie wykresy są dobrze przygotowane (np. temperatura w ciągu dnia) i powinny być zestawiane z formularzami i prokotokołami GLOBE. To pobudza krytyczne myślenie.

The Economist World in Figures

The EconomicPrzedmiot: Geography

Czas trwania: Minimum 15 minut.

Opis i cel: 

Aplikacja The World in Figures iPhone dostarcza zagregowanych danych i wiedzy o statystykach dotyczących 190 krajów na całym świecie, które możesz przechowywać we własnej kieszeni. Bazuje ona na wydawanej, co roku publikacji “The Economist” i umożliwia:

  • Przeglądanie i porównywanie globalnych statystyk na tematy takie, jak: transport, turystyka czy dostępność kin;
  • Dostęp do ważnych, społeczno-gospodarczych danych z dowolnego miejsca na ziemi;
  • Dzielenie się zabawnymi faktami na Twitterze i Facebook’u.

Bardziej szczegółowe informacje dostępne są po zakupie aplikacji (5.99 euro na miesiąc)
Dowiedz się więcej tu.

Aplikację możesz pobrać tu: https://itunes.apple.com/de/app/economist-world-in-figures/id497729555?mt=8 lub https://play.google.com/store/apps/details?id=com.economist.wif

Odniesienie do programu nauczania: Aplikacja pozwala uczniom zdobywać wiedzę o różnych krajach na świecie dzięki ocenie przestrzennego zróżnicowania w kontekście kulturowym i politycznym.

Jak zacząć?: Po pobraniu i założeniu konta w aplikacji, otrzymujesz dostęp do 4 głównych opcji:

  • “Fact quest” – znajdziesz tu quiz.
  • “Ranking topics” – pozwala Ci wyznaczyć np. najszybciej rozwijające się miasta, kraje o największym lub najmniejszym wzroście gospodarczym, itd.
  • “Country profiles” – poprzez tę opcję otrzymujesz dostęp do mnóstwa danych i statystyk dotyczących krajów z całego świata, obejmujących różne zakresy tematyczne.
  • “Comparison tool” – funkcja umożliwiająca zbudowanie wykresów porównawczych dla Twojego kraju.

Jak włączyć tą aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów przyrodniczych?:

1. Uczniowie mogą analizować różne kraje, tworzyć ich profile i porównywać kraje, wykorzystując zestawy kryteriów. Uczniowie mogą porównywać poszczególne profile i formułować wnioski.
2. Uczniowie mogą wybierać zmienne geograficzne (wskaźnik urodzin, długość życia, itd.) i mapy rozmieszczenia tych wskaźników na danym obszarze (np. w Europie), wykorzystując aplikację jako dane źródłowe.
3. Kiedy uczniowie zapoznają się z aplikacją i charakterystykami opisującymi każdy z krajów, powinni zadać sobie pytanie: Jakie kryteria mogą pomóc w klasyfikacji krajów do krajów uprzemysłowionych i krajów rozwijających się.

MalMath

MalMathPrzedmiot: Maths

Czas trwania: 30-60 minut.

Opis i cel: MalMath jest aplikacją Android, która rozwiązuje problemy matematyczne w oparciu o instrukcje “Krok po kroku” wraz ze szczegółowym wyjaśnieniem i graficzną ilustracją. Aplikacja jest bezpłatna i pracuje w trybie „offline”. Ponadto, znajduje się w niej szereg problemów podzielonych na poszczególne kategorie i poziomy trudności. Użytkownik może zapisywać oraz dzielić się swoimi wykresami i rozwiązaniami.
Aktualnie dostępne wersje językowe: angielski, niemiecki, hiszpański, włoski, francuski, turecki, albański, chorwacki i arabski.

Aplikację możesz pobrać tu: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.malmath.apps.mm

Odniesienie do programu nauczania: Aplikacja pomaga w nauce i zrozumieniu różnorodnych zagadnień matematycznych.

Jak zacząć?: Wybierz swój problem matematyczny i kliknij “Solve”, a aplikacja pokaże Ci jego rozwiązanie. Aby zobaczyć poszczególne kroki, wybierz opcję “Show steps”. Po prawej stronie każdego problem znajduje się przycisk z literką “I”. Po jej wybraniu, podkreślone zostają te części wyrażenia, którze uległy zmianie od poprzedniego kroku. Aplikacja pozwala także tworzyć wykresy funkcji, także równolegle, porównywać ich wykresy i szczegółowo analizować.

Jak włączyć tą aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów matematyczno - przyrodniczych?: 

1. Zapoznaj uczniów z aplikacją MalMath i pokaż w jaki sposób mogą ćwiczyć umiejętności matematyczne.

2. Wprowadź wzór na wzrost populacji: P = P0ert
Gdzie:

P = populacja końcowa po czasie t,
P0 = populacja początkowa,
r = wskaźnik wzrostu,
t = czas,
e = liczba Eulera = 2,71828

Zadaniem uczniów jest obliczenie po jakim czasie populacja na świecie osiągnie liczbę 8 milionów. Na początku 2016 roku populacja sięgała 7 432 663 275, a aktualny wskaźnik wzrostu wynosi 1,13% na rok. Omówcie główne problemy związane z przyrostem populacji, jak brak żywności i energii.

3. W aplikacji znaleźć można rozwiązania wielu problemów matematycznych. Zachęć uczniów do korzystania z niej przed testami i klasówkami.

 

Sensor Kinetics 

Sensor KinetecsPrzedmiot: Physics 

Czas trwania: 15-50 minut.

Opis i cel: Aplikacja prezentuje siły fizyczne, jak grawitacja, przyspieszenie, rotacja, magnetyzm, itd., które mogą być mierzone za pomocą sensorów umieszczonych w smartfonach, jak żyroskop i akcelerometr. Ponadto, aplikacja zawiera kompleksowe materiały pomagające w łatwy sposób na zrozumienie informacji i doświadczeń, które możesz wykonywać, wykorzystując te sensory. Stanowi ona doskonałe i praktyczne narzędzie wykorzystywane podczas lekcji fizyki w mechanice klasycznej.

Aplikację możesz pobrać tu: https://itunes.apple.com/de/app/sensor-kinetics/id579040333?mt=8 lub https://play.google.com/store/apps/details?id=com.innoventions.sensorkinetics

Odniesienie do podstawy programowej: Aplikacja stanowi pomoc w zrozumieniu ogólnych pojęć fizycznych, jak ruchy, siły, magnetyzm czy grawitacja, za pomocą prostych eksperymentów.

Jak zacząć?: Po pobraniu i uruchomieniu aplikacji, wyświetli się główny ekran. Znajduje się tu lista wszystkich sensorów dostępnych na urządzenia z Androidem. Każdy ekran wykresu wyświetla dane w czasie rzeczywistym, jak to jest wykonywane w urządzeniu. Czujnik ruchu mierzy także dane z czujników skalarnych urządzenia z systemem Android, w tym temperatury, ciśnienia powietrza, światła i wiele innych.
Funkcja "help" (znak zapytania w prawym górnym rogu) zawiera kompletny opis tego, co robi każdy sensor, a także daje rady dotyczące prowadzenia eksperymentów przy pomocy tej aplikacji.
Wykresy mogą być wyświetlane, zarówno w trybie pionowym lub poziomym.

Jak włączyć tą aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów przyrodniczych?:

1. Dzięki aplikacji możesz wykonywać mnóstwo eksperymentów, np. przeanalizować ruch huśtawek dziecięcych. Skieruj urządzenie w kierunki łańcucha huśtawki i rejestruj jej ruch, dzięki funkcji akcelerometru. Jako wynik uzyskasz wykres graficzny przedstawiający przyspieszenie w czasie, dzięki czemu uczniowie będą mogli wykonać analizę prostego wahadła.
2. Dzięki magnetometrowi, możesz zidentyfikować orientację swojego urządzenia w odniesieniu do bieguna północnego. Podczas wykonywania eksperymentu możesz zauważyć efekt obrotu urządzenia względem północy magnetycznej oraz sprawdzić wpływ obecności materiału ferromagnetycznego na wartości lokalnego pola magnetycznego Ziemi (np . przesunąć magnes w pobliżu urządzenia).

       Tips & Tricks: Aby zobaczyć więcej wejdź na tą stronę.  

Socrative

Tools Apps for Smartphones 7Tools Apps for Smartphones 6Przedmiot:

Geography Physics Biology Chemistry Maths

Czas trwania: 15-50 minut.

Opis i cel: Socrative jest bezpłatną aplikacją edukacyjną, która umożliwia uczniom udzielanie odpowiedzi online. Nauczyciele mogą tworzyć swoje własne zadania. Odpowiedzi uczniów są widoczne w systemie, dzięki czemu nauczyciel może monitorować ich osiągnięcia. Uzyskiwane wyniki są łatwo interpretowalne, więc nauczyciel może bez większych problemów oceniać poziom zaangażowania i zrozumienia tematu w całej klasie. Aplikacja może zaoszczędzić Twój czas, przez co uczniowie mogą współpracować, wymieniać poglądy i rozwijać się jako społeczność. Dostępne są dwie wersje aplikacji: dla uczniów i dla nauczycieli. Edukatorzy poprzez wersję dla nauczycieli mogą tworzyć wirtualne pokojne i własne quizy w różnych formatach. Uczniowie mają do nich dostęp poprzez wersję dla uczniów.

Aplikację możesz pobrać tu: 

itunes.apple.com/nl/app/socrative-teacher/id477620120?mt=8 lub https://play.google.com/store/apps/developer?id=Socrative+Inc.

Odniesienie do programu nauczania: Aplikacja może mieć zastosowanie przy realizacji różnych tematów/

Jak zacząć?: Obejrzyj film wideo. Pokazuje on jak korzystać z aplikacji Socrative i jak tworzyć własne quizy, wykorzystując to narzędzie. Tutaj możesz utworzyć konto nauczyciela. Nauczyciele mogą logować się poprzez swoje urządzenie i wybierać działanie, które kontroluje przebieg quizów i gier. Uczniowie po prostu logują się do swoich urządzeń i realizują zadania w czasie rzeczywistym.

Jak włączyć tą aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów matematyczno - przyrodniczych?:

1. Dzięki funkcji Quick Question nauczyciel może zadawać uczniom pytania dotyczące zrozumienia realizowanego tematu na zakończenie lekcji, by uzyskać informację o efektywności nauczania w obrębie całej klasy. Zadaj pytanie na nowy temat bądź o naturalnych zjawiskach by wprowadzić uczniów do lekcji. Każdy z uczniów może udzielać odpowiedzi w trybie anonimowym. Pozwól uczniom zobaczyć wyniki całej klasy i poproś ich o zagłosowanie na odpowiedź, którą lubią najbardziej.
2. W nauczaniu przez dociekanie możesz użyć aplikacji do stawiania pytań badawczych i hipotez na zadany temat. Na przykład, wprowadź uczniów do naukowych zjawisk, prezentując im obrazek lub eksperyment bez wyjaśniania tematu. Następnie zachęć uczniów do postawienia pytania badawczego, które zostanie wybrane poprzez głosowanie. Możesz zastosować tę samą procedurę przy wyborze hipotezy badawczej w klasie.
3. Możesz także używać tego narzędzia do przeprowadzenia anonimowej ankiety odnośnie przeprowadzonej przez Ciebie lekcji matematyczno- przyrodniczej. 

Answer Garden

Answer GardenPrzedmiot: Geography Physics Biology Chemistry

Czas trwania: 15-35 minut.

Opis i cel: Answer Garden jest prostym narzędziem wykorzystywanym do zbierania opinii w danej grupie. Może być także używane do sprawdzenia poziomu wiedzy uczniów na zadany temat. Nie jest wymagana rejestracja. Po utworzeniu własnej przestrzeni, uczniowie mogą udzielać odpowiedzi na pytania po wejściu na stronę i zalogowaniu się za pomocą kodu, który otrzymali. Kiedy pytania zostaną dodane, uczniowie mogą udzialać odpowiedzi na stronie lub można też umieścić je na blogu lub innej stronie.
Odpowiedzi są ograniczone do 20 znaków, więc uczniowie muszą odpowiadać zwięźle. Dwadzieścia pięć odpowiedzi jest widocznych na jeden ogródek, ale jeśli uczniowie udzielają tych samych odpowiedzi, słowa stają się większe.

Aplikację możesz pobrać tu: https://itunes.apple.com/us/app/answergarden/id886601928?mt=8

Odniesienie do podstawy programowej: Aplikacja może mieć zastosowanie przy realizacji różnych tematów.

Jak zacząć?: answergarden.ch/Quickstart-Guide               

1. Idź do: answergarden.ch/create
2. Wprowadź temat
3. Doprecyzuj swoje ustawienia
4. Udostępnij swoje pytania uczniom

Jak włączyć tę aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów przyrodniczych?

1. Aplikacja może być wykorzystywana do odświeżenia wiedzy zdobytej przed lekcją i sprawdzenia poziomu zrozumienia tematu lekcji podczas zajęć.
2. Uczniowie mogę korzystać z tej strony, by współpracować np. podczas burzy mózgów. Answer Garden angażuje uczniów dzięki możliwości zobaczenia odpowiedzi innych kolegów. Dostarcza także dobrego narzędzia wizualizacji, ponieważ kiedy te same słowa są typowane w odpowiedziach, stają się one większe w chmurze. Kiedy kursorem myszy najedziesz na daną odpowiedź, pokazywana jest liczba osób, które odpowiedziały tak samo. Na koniec, można wyeksportować chmurę słów do formatów graficznych umożliwiających edycję w różnych programach graficznych, by była bardziej atrakcyjna. Aby to zrobić, kliknij na opcję „Export to” i następnie wybierz Tagxedo (pracuje dobrze wyłącznie z Internet Explorer) lub Wordle.

Lino

LinoPrzedmiot: Geography Physics Biology Chemistry

Czas trwania: 15-25 minut.

Opis i cel: Lino jest bezpłatnym serwisem, który pozwala tworzyć tablice online do przypinania tzw. “sticky notes”. Dodatkowo, prócz zwykłych tekstów, możesz dodawać także filmy video, zdjęcia i inne załączniki.

Aplikację możesz pobrać tu: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.linoit.lino or https://itunes.apple.com/us/app/lino-sticky-photo-sharing/id416718906?mt=8

Odniesienie do programu nauczania: Możliwość wykorzystania przy realizacji różnych tematów lekcji.

Jak zacząć?: Utwórz swoje konto w serwisie Lino. Po zalogowaniu możesz utworzyć nową tablicę, które wygląda jak tradycyjna tablica korkowa. Możesz zmieniać też ustawienia dla kogo ma być widoczna. Jeśli udostępnisz swoją tablicę publicznie inni użytkownicy będą mogli dodawać do niej swoje „karteczki” i czytać wszystkie notatki, które już się tam znajdują. Jak zarządzać tablicami:

  • Przesuwanie tablicy: Przytrzymaj lewy klawisz mysz na pustym obszarze tablicy i przewsuwaj wokół.
  • Kliknij na “karteczki” w prawym górnym rogu.
  • Przytrzymaj ją i przesuń do dowolnego miejsca na tablicy.
  • Wprowadź swój tekst.
  • Dodaj “karteczkę” do tablicy klikając przycisk “POST” w prawym, dolnym rogu.
  • Możesz także korzystać z dodatkowych opcji: dodawać tagi, zmieniać rozmiar lub kolor czcionki, zmieniać ikonki, ustawić datę, zmienić kolor “karteczki”.

Możesz również dodawać obrazki, PDFy, filmy i inne dokumenty po kliknięciu na odpowiednią ikonkę w prawym, górnym rogu pod “karteczkami”.

Jak włączyć tę aplikację w tematykę lekcji z zakresu przedmiotów przyrodniczych?: Wykorzystaj Lino podczas tzw. “burzy mózgów”, kiedy np. wprowadzasz uczniów do nowego tematu. Zachęć swoich uczniów do dodawania na tablicę wszystkich pomysłów, które przychodzą im do głowy i są związane z realizowanym tematem: fakty, słowa kluczowe, zdjęcia, filmy, inspiracje, itd.

Tips & Tricks: Kiedy notatki są dodawane przez całą klasę w trybie “online” mogą wydawać się nieuporządkowane i chaotyczne. Nauczyciel może pomóc w ich uporządkowaniu poprzez ich ponowne ułożenie. Może także poprosić uczniów o zaplanowanie ich struktury według określonych kryteriów.